Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nhỏ hình cánh bướm, nằm ở phía trước cổ, ngay dưới yết hầu. Nó có hai thuỳ (phải và trái) nối với nhau bằng một dải mô nhỏ gọi là eo tuyến giáp. Mặc dù nhỏ, tuyến giáp lại giữ vai trò rất lớn trong việc điều chỉnh hoạt động của hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Để kiểm tra sức khỏe tuyến giáp, bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm máu: TSH, FT3, FT4, Tg, Anti Tg và siêu âm tuyến giáp.

🔍 1. Xét nghiệm máu.

➡️ TSH (Thyroid Stimulating Hormone)

• Là hormone do tuyến yên tiết ra, điều khiển hoạt động của tuyến giáp.

• Ý nghĩa:

  • TSH cao ➡️ Có thể gợi ý suy giáp (tuyến giáp hoạt động yếu).

  • TSH thấp ➡️ Có thể gợi ý cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức).

📌 Ví dụ: Một người mệt mỏi, lạnh run, xét nghiệm TSH = 8.5 μIU/mL ➡️ khả năng suy giáp.

➡️ FT3 (Free Triiodothyronine)

• Là dạng tự do của hormone T3 – dạng hormone hoạt động mạnh của tuyến giáp.

• Ý nghĩa:

  • FT3 cao ➡️ Cường giáp.

  • FT3 thấp ➡️ Suy giáp hoặc bệnh lý khác ảnh hưởng tuyến giáp.

📌 Ví dụ: Bệnh nhân Basedow thường có FT3 rất cao ➡️ triệu chứng tim đập nhanh, sụt cân nhanh chóng.

➡️ FT4 (Free Thyroxine)

• Là dạng tự do của hormone T4 – hormone chính tuyến giáp sản xuất ra.

• Ý nghĩa:

  • FT4 cao ➡️ Cường giáp.

  • FT4 thấp ➡️ Suy giáp.

📌 Ví dụ: Người bị viêm tuyến giáp Hashimoto có FT4 rất thấp ➡️ dễ bị phù mặt, chậm chạp.

➡️ Tg (Thyroglobulin)

• Protein đặc hiệu do tuyến giáp sản xuất, dùng để theo dõi ung thư tuyến giáp (nhất là sau mổ).

• Ý nghĩa:

  • Tg cao ở người đã mổ cắt tuyến giáp ➡️ có thể gợi ý ung thư tái phát.

  • Tg cao tự nhiên cũng có thể thấy ở bệnh bướu giáp hoặc viêm tuyến giáp.

📌 Ví dụ: Sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp, Tg < 0.2 ng/mL là tốt. Nếu Tg tăng lên 10 ng/mL ➡️ phải tầm soát tái phát.

➡️ Anti-Tg (Kháng thể kháng Thyroglobulin)

• Kháng thể cơ thể tạo ra để chống lại Thyroglobulin.

• Ý nghĩa:

  • Anti-Tg cao ➡️ Gợi ý bệnh lý tuyến giáp tự miễn như Hashimoto hoặc Basedow.

  • Anti-Tg cao cũng làm sai lệch kết quả Tg, nên phải lưu ý khi theo dõi ung thư tuyến giáp.

📌 Ví dụ: Người có Anti-Tg rất cao thường có nguy cơ bị suy giáp mạn tính do viêm tự miễn.

🔍 2. Siêu âm tuyến giáp

• Là phương pháp dùng sóng siêu âm để quan sát kích thước, cấu trúc, mật độ của tuyến giáp.

• Ý nghĩa:

  • Phát hiện bướu giáp, nang tuyến giáp, nốt tuyến giáp.

  • Đánh giá dấu hiệu ung thư tuyến giáp sớm: nốt giảm âm, bờ không đều, vi vôi hóa nhỏ.

✅ Tóm lại:

• Xét nghiệm máu kiểm tra chức năng hoạt động của tuyến giáp và nguy cơ bệnh tự miễn.

• Siêu âm tuyến giáp phát hiện hình ảnh tổn thương, nốt, khối u trong tuyến giáp.

🌟 Lời khuyên:

• Nếu có triệu chứng nghi ngờ (mệt mỏi, tim đập nhanh, sụt cân, cổ to, khó nuốt…), hoặc có yếu tố nguy cơ gia đình thì bạn nên kiểm tra tuyến giáp định kỳ mỗi 6-12 tháng!